Χιλιάδες καινούριες λέξεις έχουν μπει στη ζωή μας με τους υπολογιστές. Βρείτε εδώ ένα μικρό λεξικό με τις σημαντικότερες απ' αυτές. Το λεξικό, θα ενημερώνεται τακτικά, ώστε να μπορείτε να ανατρέχετε κάθε φορά που ένα καινούριο "φρούτο" βγαίνει στην αγορά.

A

• ASCII: Συντομογραφία του "American Standard Code for information Interexchange" = "Αμερικάνικο πρότυπο για την ανταλλαγή πληροφοριών". Δημιουργήθηκε και δημοσιεύθηκε το 1963 από την επιτροπή Χ3, μια επιτροπή της Αμερικάνικής Ένωσης Προτύπων (American Standards Association).

  Το ASCII σταθεροποίησε τον τρόπο που αποτυπώνονται τα γράμματα, οι αριθμοί και οι υπόλοιποι χαρακτήρες του πληκτρολογίου στην οκταψήφια κλίμακα (8-bit code) που χρησιμοποιούν οι υπολογιστές.



• API: Συντομογραφία του "Application Programming Interface" = "Εφαρμογή διασύνδεσης προγραμμάτων". Τρόπος επικοινωνίας δυο "άσχετων" μεταξύ τους προγραμμάτων.

  Με το API, ο κατασκευαστής ενός προγράμματος "κρύβει" από έναν άλλο προγραμματιστή τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει το πρόγραμμά του. Με τη χρήση του ο χρήστης-προγραμματιστής παίρνει μόνο το αποτέλεσμα που παράγει ο κώδικας, σε τέτοια επεξεργάσιμη μορφή, ώστε να μπορεί να το χρησιμοποιεί στο δικό του πρόγραμμα!

  Παράδειγμα: Αν θέλετε να δείξετε στην ιστοσελίδα σας την τοποθεσία που βρίσκετε η επιχείρησή σας πάνω στους χάρτες της Google πρέπει να χρησιμοποιήσετε το αντίστοιχο api. Κάνοντας, ένας προγραμματιστής, χρήση του api της Google παίρνει το αποτέλεσμα (τους χάρτες) και το ενσωματώνει στην ιστοσελίδα που φτιάχνει. Χωρίς να έχει καμία γνώση για το που βρέθηκε το αποτέλεσμα ή πώς δουλεύει το πρόγραμμα που διαχειρίζεται τους χάρτες!

B

• BIOS: Συντομογραφία του "Basic Input Output System" = "Βασικό σύστημα εισαγωγής-εξαγωγής" δεδομένων. Πρόκειται για ένα τσιπάκι πάνω στη μητρική κάρτα του υπολογιστή που επιτρέπει να ρυθμιστεί ο υπολογιστής στο πιο βασικό επίπεδο.


• Binary: Το δυαδικό σύστημα απεικόνισης των αριθμών. Εφευρέθηκε από τον γερμανό μαθηματικό Gottfried Wilhelm Leibniz (1646−1716) και όπως λέει το όνομά του αποτελείται από 2 μόνο αριθμούς: το 0 και το 1. Είναι η βάση πάνω στην οποία λειτουργούν όλοι οι σύγχρονοι υπολογιστές.


• Boot Menu: Ο κατάλογος των συσκευών από τις οποίες μπορεί να ξεκινήσει ένας υπολογιστής (να "μπουτάρει" όπως λένε οι σύγχρονοι).

  Μπορεί να περιέχει πολλές διαφορετικές επιλογές συσκευής για εκκίνηση, όπως CD, DVD ή σκληρούς δίσκους και LAN (δίκτυο). Το μενού εκκίνησης επιτρέπει στον χρήστη να φορτώνει άλλα λειτουργικά συστήματα ή εφαρμογές, ακόμα κι αν ο ίδιος ο υπολογιστής διαθέτει ήδη λειτουργικό σύστημα.

C

• CPU (Cental Processor Unit): Εναλλακτικά θα την ακούσετε ως processor, centarl processor ή microprocessor. Είναι η Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας (ο επεξεργαστής, ο κεντρικός επεξεργαστής ή ο μικρο-επεξεργαστής) πάνω στην οποία στηρίζεται όλη η λειτουργία του υπολογιστή.

  Όλες οι εντολές΄είτε από το υλικό (πληκτρολόγιο, ποντίκι) είτε από τα προγράμματα καταλήγουν σ' αυτήν. Τι κάνει δηλαδή; Κάνει όλους τους υπολογισμούς! Μην ξεχνάτε ότι το μηχάνημα λέγεται Υπολογιστής, δηλ. υπολογίζει, κάνει πράξεις.

• CD-ROM: Συντόμευση για το Compact Disk Read only memory = Συμπαγής δίσκος με μνήμη μόνο για ανάγνωση. Συμπαγής δίσκος (Compact disk) είναι ένας οπτικός δίσκος που έχει δεδομένα ήχου ή προγράμματα, των οποίων η μνήμη είναι μόνο για ανάγνωση. Μια μονάδα CD-ROM ή μονάδα οπτικού δίσκου είναι η συσκευή που χρησιμοποιείται για την ανάγνωσή τους.


• C: Γλώσσα προγραμματισμού που αναπτύχθηκε από τους Dennis Ritchie και Brian Kernighan στο Bell Labs το 1972. Το πρώτο μεγάλο λογισμικό που γράφτηκε στη C ήταν το λειτουργικό σύστημα Unix


• C++: Γλώσσα προγραμματισμού υψηλού επιπέδου που αναπτύχθηκε από τον Bjarne Stroustrup στο Bell Labs το 1979. Όντας ακόμη φοιτητής ο Stroustrup εμπνεύστηκε αυτή τη γλώσσα, η οποία έγινε μια από τις πιο διαδεδομένες γλώσσες στον κόσμο.

  Τόσο η C, όσο και η C++, βοηθάνε τον προγραμματιστή να κατέβει "πολύ χαμηλά" και θεωρούνται γλώσσες μηχανής. Διαχειρίζονται δηλ. με μεγάλη επιτυχία το υλικό (hardware) του υπολογιστή.

D

• Download (=Λήψη): Όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την αντιγραφή δεδομένων από έναν υπολογιστή σε άλλο.


• Desktop: Το γραφικό περιβάλλον που εμφανίζεται στον χρήστη όταν ανοίγει τον υπολογιστή του. Αυτός ο τρόπος λειτουργίας του υπολογιστή (με απεικόνιση εικόνων) εμφανίστηκε πρώτη φορά στους υπολογιστές της Apple (1984) και ο συνδυασμός διαχείρισης με το ποντίκι έφερε πραγματική επανάσταση.

E

• E-mail: Συντόμευση των λέξεων "Electronic Mail" = "Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο" για τις πληροφορίες που ανταλλάσουν δυο ή και περισσότεροι χρήστες μέσω τηλεπικοινωνιών. Πιο διεξοδικά, το e-mail είναι ένα μήνυμα που μπορεί να περιέχει κείμενο, αρχεία, εικόνες ή άλλα συνημμένα που αποστέλλονται μέσω δικτύου σε ένα συγκεκριμένο άτομο ή ομάδα ατόμων.


• Executable file (= Εκτελέσιμο Αρχείο): Εκτελέσιμο λέγεται το αρχείο που χρησιμοποιείται για την εκτέλεση διαφόρων λειτουργιών σε έναν υπολογιστή. Σε αντίθεση με ένα αρχείο δεδομένων, δεν είναι δυνατή η ανάγνωση ενός εκτελέσιμου αρχείου επειδή έχει μεταγλωττιστεί, έχει δηλ. μεταφερθεί σε γλώσσα υπολογιστή


• Explorer (= Εξερευνητής): Πρόγραμμα περιήγησης αρχείων που βρίσκεται σε κάθε έκδοση των Microsoft Windows από τα Windows 95. Χρησιμοποιείται για την πλοήγηση και τη διαχείριση των δίσκων, των φακέλων και των αρχείων στον υπολογιστή σας.

F

• File (=Αρχείο): Ένα αρχείο είναι ένα αντικείμενο του υπολογιστή που αποθηκεύει δεδομένα, πληροφορίες, ρυθμίσεις ή εντολές που χρησιμοποιούνται με ένα πρόγραμμα.


• Folder (=Φάκελος): Ένας φάκελος, που ονομάζεται επίσης κατάλογος, είναι ένας χώρος που χρησιμοποιείται για την αποθήκευση αρχείων, άλλων φακέλων και συντομεύσεων σε έναν υπολογιστή.


• Formula (=Συνάρτηση): Μαθηματική συνάρτηση που λέει στον υπολογιστή ποια μαθηματική λειτουργία να εκτελέσει σε μια συγκεκριμένη τιμή. Χρησιμοποιείται συχνότερα σε προγράμματα υπολογιστικών φύλλων.

G

• GUI: Συντομογραφία των λέξεων "Graphic User Interface" = "Γραφικό περιβάλλον χρήστη". Είναι η διαδραστική πλευρά του Desktop (βλ. παραπάνω).

  Τα εικονίδια δηλ. που υπάρχουν πάνω στην οθόνη γίνονται αντικείμενα πάνω στα οποία ο χρήστης μπορεί να επιδράσει. Αναπτύχθηκε για πρώτη φορά στο Xerox PARC από τους Alan Kay, Douglas Engelbart και ομάδα ερευνητών το 1981.

• Google: Η πιο διαδεδομένη μηχανή αναζήτησης στο διαδίκτυο. Είναι το αποτέλεσμα του ερευνητικού έργου των φοιτητών Sergey Brin και Larry Page στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ για την εύρεση αρχείων στο Διαδίκτυο.

Η

• Hard drive (=Σκληρός Δίσκος): Ο σκληρός δίσκος είναι η κύρια συσκευή αποθήκευσης δεδομένων. Συνήθως εγκαθίσταται εσωτερικά σε έναν υπολογιστή, συνδεδεμένο απευθείας στη μητρική κάρτα του υπολογιστή. Πολλές φορές θα το δείτε και σε συντόμευση ως HD ή HDD.


• Hardware (=Υλικό): Οποιοδήποτε φυσικό συστατικό ενός υπολογιστή που περιέχει μια πλακέτα κυκλώματος ή άλλα ηλεκτρονικά. Ένα τέλειο παράδειγμα υλικού είναι η οθόνη στην οποία βλέπετε αυτή τη σελίδα. Είτε πρόκειται για οθόνη, tablet ή smartphone, είναι υλικό.

  Ένας πιο χιουμοριστικός ορισμός του hardware είναι ο εξής: Hardware σε έναν υπολογιστή είναι οτιδήποτε μπορείς να κλωτσήσεις.

• HTML: Συντομογραφία του "Hypertext Markup Language" = "Γλώσσα σήμανσης υπερ-κειμένου". Χρησιμοποιείται για τη δημιουργία ηλεκτρονικών εγγράφων (σελίδων) που εμφανίζονται στον Παγκόσμιο Ιστό. Δημιουργήθηκε από τον Tim Berners-Lee (ερευνητή στο CERN) το 1990.


• Hyperlink (=Υπερ-Σύνδεση): Μια εικόνα, ένα γραφικό ή ένα κείμενο που συνδέεται με άλλο αρχείο ή αντικείμενο. Ο Παγκόσμιος Ιστός αποτελείται από υπερσυνδέσμους που συνδέουν τρισεκατομμύρια σελίδες και αρχεία μεταξύ τους.


• Hub (=Κόμβος): Η πιο βασική (στις μέρες μας η πιο απλοϊκή) συσκευή που συνδέει πολλούς υπολογιστές ή άλλες συσκευές σε ένα δίκτυο.

Ι

• Internet (=Διαδίκτυο): Συντομογραφία του "Ιnterconnected Νetwork" = "Διασυνδεδεμένο δίκτυο". Αναπτύχθηκε αρχικά για να συνδέσει τα πανεπιστήμια. Μετά το πήρε ο στρατός και τέλος το έχουμε κι εμείς. Το Διαδίκτυο που χρησιμοποιούμε σήμερα άρχισε να αναπτύσσεται στα τέλη της δεκαετίας του 1960 με την έναρξη του ARPANET.


• IP: Συντομογραφία του "Internet Protocol" = "Πρωτόκολλο διαδικτύου". Είναι το θεμελιώδες πρωτόκολλο επικοινωνίας στο Διαδίκτυο. Καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο οι πληροφορίες πακετάρονται, αντιμετωπίζονται, μεταφέρονται, δρομολογούνται και λαμβάνονται από δικτυακές συσκευές.